ladyLein startpagina


Het lied van de parel

De symboliek van de parel




Het lied van de parel

Inleiding

Het Lied van de Parel is een prachtige gelijkenis, die van een diep religieus leven getuigt. Het behoorde tot de heilige geschriften der Mandeëen, één der joods gnostische sekten van voor het begin van onze jaartelling.

Onder deze geschriften treffen we ook een hymne aan, die rechtstreeks uitspreekt, hetgeen het Lied onder het kleed van de symboliek vertolkt.Ter verduidelijking volgt hier de tekst van deze hymne.

Zie Vader, strijd met de demonen op aarde!
De mens tracht de bittere chaos te ontvlieden
en weet niet, hoe hij daaraan zal ontkomen.
Zend daarom, Vader, mij.
Met de zegels in de hand wil ik nederdalen,
door alle aeonen wil ik trekken,
alle mysteriën wil ik openbaren.
Ook de gestalten der godheden wil ik onthullen
en alles wat van uw geheiligde weg verborgen was,
dat wil ik met de naam "Gnosis" bevrijden.

Hij die zich in dit gebed tot de Vader wendt, is de Christos, de zoon, die in de hemel vertoeft. De godheden zijn niet die van een veelgodendom, maar die van de drie-eenheid der joodse gnostiek, namelijk Logos, Christos en Sophia. 
Christos is die manifestatie van het absolute, de Logos, die voor de mens ervaarbaar en doorleefbaar is. Sophia is de zuivere zielehouding, die de mens ontvankelijk maakt voor de opstanding van Christos in zijn ziel. Zij maakt deze ziel transparant door haar goddelijke intuïtieve wijsheid, die niets met weten of met kennis te maken heeft, maar met de gnosis, de rein mystieke beleving van het absolute.

In het Lied van de Parel wordt ons verteld, hoe de wens van Christos naar de aarde te worden gezonden en daar de mens te verlossen, in vervulling gaat en hoe zijn taak volbracht word.
_________________________________________________________________________________

Het lied van de parel

"Toen ik een klein kind was, in het Rijk van mijn Vaderlijk huis woonde, waar ik mij verlustigde aan de rijkdom en aan de pracht van mijn opvoeders, zonden mijn ouders mij vanuit het Oosten, ons vaderland, voorzien van geestelijk voedsel voor de reis, weg. Uit de rijkdom van onze schatten belastten ze mij met een last, rijk en toch heel licht, zodat ik haar alleen kon dragen. Zij bekleedden mij met het prachtig gewaad, dat zij in liefde tot mij hadden vervaardigd. Zij sloten met mij een verdrag en schreven dit in mijn hart, opdat ik het niet zou vergeten:

"Wanneer je naar Egypte reist en de éne parel haalt, die zich midden in de door een sissende slang omringende zee bevindt, zul je je prachtig gewaad weer aantrekken. Je zult dan met je broeder (ons tweede kind, dat thuis achterblijft) erfgenaam in ons koninkrijk worden."

Ik verliet het Oosten en ging op reis, vergezeld van twee boden, daar de weg gevaarlijk was en moeilijk. Ik was te jong om deze reis alleen te ondernemen. Ik trok over de grens van Maisan verder. Zo kwam ik in Egypte en mijn begeleiders verlieten mij. Regelrecht begaf ik mij naar de slang, ging bij haar verblijfplaats zitten, tot ze zou insluimeren, teneinde haar de parel te ontnemen. Daar ik alleen en vreemd was als een kluizenaar, kenden de medebewoners van mijn herberg mij niet. Daar zag ik één van mijn geslacht, een vrijgeboren man uit het Oosten, een schone en lieftallige jongeling, een vorstenzoon. Hij naderde mij, om zich bij mij te voegen en ik maakte hem tot mijn vertrouwde metgezel, aan wie ik het doel van mijn reis meedeelde. Hij waarschuwde mij voor de Egyptenaren en voor de omgang met de onreinen. Ik kleedde mij echter in hun kleren, opdat ik er niet als een vreemdeling zou uitzien, niet als iemand die uit de vreemde komt om de parel te ontnemen en opdat zij niet de slang zouden wekken. Maar om de een of andere reden bemerkten ze, dat ik niet hun landgenoot was. Zij naderden mij en bereidden mij een drank van hun listen en gaven mij van hun voedsel te eten. Zo vergat ik, dat ik een koningszoon was en diende hun koning. Ik vergat de parel, waarvoor mijn ouders mij hadden uitgezonden. Door de zwaarte van hun voedsel viel ik in slaap. 

Alles wat mij overkwam bemerkten mijn ouders; zij waren bedroefd over mij. Een roep ging uit in ons koninkrijk, dat allen aan de poorten zouden komen. Een boodschap werd uitgezonden:

"Van je Vader, de Koning, van je Moeder, die over het Oosten regeert, en van je broeder, ons tweede kind, voor jou, onze Zoon in Egypte, gegroet! Ontwaak en sta op uit je slaap. Verneem de woorden uit onze brief. Herinner je, dat je een koningszoon bent, zie toe, wie je in knechtschap gediend hebt. Denk aan de parel, waarvoor je naar Egypte bent gereisd. Herinner je het pronkgewaad, opdat je het draagt, je je daarmede tooit en opdat je naam gelezen worde in het boek der helden, en opdat je met je broeder erfgenaam van ons rijk worde!"

Als een gezant was de brief, die de koning met zijn zegel verzegeld had voor de onreinen, de kinderen van Babel en de rebellerende demonen van Sarbug. Hij verhief zich in de gedaante van een adelaar, de koning van alle vogels, daalde tot mij neder en werd geheel tot stem. Hierdoor ontwaakte ik uit mijn bedwelming en ik stond op. Ik nam de brief, kuste hem, verbrak het zegel en las. Geheel zoals in mijn hart was geschreven, zo waren de woorden van mijn brief te lezen. Ik herinnerde mij weer een koningszoon te zijn en dat mijn vrije afkomst naar haar eigen wezen verlangde. Ik herinnerde mij weer de parel, waarvoor ik naar Egypte gezonden was en begon de vreselijke sissende slang te betoveren, door haar de naam van mijn Vader en Moeder te noemen. Zo greep ik de parel en wendde mij, om tot mijn Vader terug te keren. Het vieze en onreine kleed trok ik uit, liet het in hun land achter en richtte mijn schreden, opdat ik tot het licht van ons vaderland, het Oosten zou komen. De brief, die mij uit mijn slaap wekte, ging voor mij uit en zoals hij mij met zijn stem uit de slaap had gewekt, zo leidde hij mij nu met zijn licht, dat mij voorging, leidde mij met zijn stem en trok mij tot zich met zijn liefde. Het pronkgewaad, dat ik uitgetrokken had zonden mijn ouders naar Maisan. Zijn schittering had ik vergeten, daar ik het als kind in mijn vaderlijk huis had achtergelaten. Toen ik nu het gewaad zag, scheen het mij plotseling toe, als ware het een spiegelbeeld van mijzelve geworden. Ik zag het geheel in mijzelf en mijzelf geheel daarin, zodat wij beide als het ware gescheiden waren en wéér éénzelfde gestalte.

Ik nam over het gewaad heen de manifestaties van de gnosis waar, zag dat het zich gereed maakte te spreken, vernam de klank van zijn hymnen, die het bij de nederdaling fluisterde: Ik ben het dynamische in de daden van hem, voor wie men mij bij mijn Vader werkzaam deed zijn. Ik nam aan mijzelf waar, hoe mijn gewaad overeenkomstig zijn wezen groeide. En met zijn koninklijke bewegingen gaat het geheel in mij over uit de hand der schatbewaarders opdat ik het zou nemen; ook in mij ontwaakte de liefde het gewaad tegemoet te snellen. Zo richtte ik mij op, tooide mij met de schoonheid van zijn kleuren. Ik steeg op tot de poort der begroeting en aanbidding. Ik boog het hoofd en aanbad de schittering van de Vader, die mij het gewaad had gezonden.

Ik was met hem in zijn Koninkrijk, waar alle dienaren hem met hun stem prezen."

_________________________________________________________________________________

Zo luidt het Lied van de Parel der Mandeëen.

Uit: Het Evangelie van Thomas en het Lied van de Parel, van K.E. Freitag, Theosofische Uitgeverij. Amsterdam.